Olga Chernysheva
GRIDS@RIPS
23.05 – 27.06.2020

Olga Czernysheva to wiodąca artystka moskiewskiego pokolenia debiutującego w latach 90. Jej twórczość rozwijała się w okresie wielkich zmian politycznych i kulturowych determinowanych upadkiem systemu radzieckiego i problemami gospodarczymi, które dotknęły dużą część społeczeństwa.

W latach 80. Czernysheva studiowała w WGIK Wszechrosyjskim Państwowym Uniwersytecie Kinematografii im. S.A. Gierasimowa – rosyjskiej uczelni filmowej powstałej w 1919 roku jako pierwsza państwowa szkoła kinematograficzna. Głównym zainteresowaniem artystki podczas studiów była animacja. W jej późniejszych fotografiach i filmach oraz w malarstwie widać wyraźnie wpływy doświadczenia edukacji w szkole filmowej.

Jej prace niezależnie od medium są komponowane jak kadr filmowy, fragment uchwycenia uważnie obserwowanej rzeczywistości, która daje się opisać jednym ujęciem. Banalne realia, anonimowość ludzi, przeplatanie się życia publicznego i prywatnego uchwycone w subtelny i bardzo oszczędny sposób nawiązują do długiej rosyjskiej tradycji realizmu obecnej zarówno w sztuce, literaturze jak i filmie. Jak mówi artystka „Rosyjski realizm to pierwsza warstwa naszej konstrukcji mentalnej. Nawet jeżeli jest znajomy i niemal nudny, to wciąż odpowiada na pytanie o to, jak postrzegamy porządek rzeczy. Byliśmy świadomi rosyjskiego realizmu, zanim ujrzeliśmy sztukę jako coś oddzielnego od życia. Było tak, jakby te obrazy same się stworzyły; nazwisko autora nie było takie istotne. Uniwersalna rola nie ograniczała się do sztuki, lecz obejmowała całość humanistycznych podstaw życia. […] Powiedziałabym, że głównym elementem rosyjskiego realizmu jest dla mnie skromność twórcy, jego czy jej pragnienie służenia wyższym celom, które wiek dwudziesty zastąpił triumfem autoekspresji”.

Czujne obserwowanie tego co zwykłe, codzienne wręcz pospolite pozwala zauważać zakrzywienia rzeczywistości, które tworzą absurdalne sytuacje i realia. Myjący okna szklanych wieżowców alpiniści są wyjęci ze swojej rzeczywistości i groteskowi w miejskim krajobrazie, a zasłaniające krajobraz ekrany wyciszające autostrady nieudolną próbą zapanowania nad biegnącym za nimi światem.

Także wybór techniki pracy podkreśla nasze doświadczenie. Szkicowość cyklów powstałych w rożnych latach (Briefly – 2015; Nothing – 2016; Tables – 2019-2020) jest bardziej konceptualnym sposobem oddania pobierznego postrzegania świata i zatrzymania tego co nam umyka.

Olga Czernysheva podkreśla: „Gdybym musiała wybrać jedno krótkie słowo, aby wyrazić to, co robię jako artysta, myślę, że użyłbym słowa empatia." Jej realizm nie jest krytyczny, ale właśnie współczujący, wrażliwy na anonimowość i samotność jednostki oraz na to czego nie zauważamy. Nawet jeśli dostrzega paradoksy rzeczywistości, to czyni to przede wszystkim z wrażliwości na tych, którzy ich doświadczają.

Wystawa została zorganizowana we współpracy z Galerią Iragui i planowana jako wspólna prezentacja w ramach trzeciej edycji Friend of a Friend (kwiecień 2020).

Olga Chernysheva urodzona w 1962 roku w Moskwie, gdzie mieszka i pracuje. Studiowała w Wszechrosyjskim Państwowym Uniwersytecie Kinematografii im. S.A. Gierasimowa oraz w Rijksakademie van Beeldende Kunsten w Amsterdamie. Jej prace były prezentowane w ramach wielu wystaw indywidualnych: Secession, Wiedeń (2017); The Drawing Center, Nowy Jork (2016), DIEHL, Berlin (2016), GRAD, Londyn (2015), Muzeum van Hedendaagse Kunst, Antwerpia (2014), Galeria Pace, Londyn (2014), Riga Art Space, Ryga (2014),  Kunsthalle Erfurt (2013) oraz w ramach licznych wystawa grupowych między innymi podczas Manifesta 11 w Zurichu (2016) oraz Manifesta 10 w Petersburgu (2014); Biennale w Wenecji (2015) czy Bergen Assembly (2013). Prace Olgi Chernyshevy znajdują się w kolekcjach: Museum of Modern Art w Nowym Jorku; Tate Modern w Londynie; M HKA w Antwerpii; Fundacji Louis Vuitton w Paryżu; Państwowym Muzeum Rosyjskim, St. Petersburg; Ludwig Forum fur Internationale Kunst w Akwizgranie; The National Museum of Art, Architecture and Design w Oslo; NBK w Berlinie; Victoria & Albert Museum w Londynie; Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Moskwie.